Έργα
Δημοτική Αγορά Αθηένου
Η Δημοτική Αγορά Αθηένου κτίστηκε τη δεκαετία του 1950 και θεωρείται εξαιρετικό δείγμα αρχιτεκτονικής.
Είναι ιδιαίτερα πρωτοποριακό κτίσμα για τα δεδομένα της τότε εποχής και είναι έργο του αρχιτέκτονα Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη.
Το κτίριο «αρμονικά» συνυπάρχει με την ιστορία της Αθηένου και αναδεικνύει το ρόλο που διαδραμάτιζε η Αθηένου πριν από τα τραγικά γεγονότα του 1974 και την άρρηκτη σύνδεσή της με τον κάμπο της Μεσαορίας.
Πρόκειται για ένα δημόσιο κτίριο που εκφράζει τον αστικό χαρακτήρα της Αθηένου, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έρχεται σε αντίθεση με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Μεσαορίας.
Η Δημοτική Αγορά λειτουργούσε πριν από την τουρκική εισβολή ως το εμπορικό κέντρο της περιοχής, αφού κάτοικοι των γύρω χωριών την επισκέπτονταν για τις αγορές ή/και τις εμπορικές τους συναλλαγές.
Σήμερα η Αγορά δεν λειτουργεί και η συντήρησή της έχει παραμεληθεί.
Ο σκελετός του κτιρίου από οπλισμένο σκυρόδεμα είναι σε αρκετά καλή κατάσταση και μπορεί να χαρακτηριστεί σαν ένα επίτευγμα πολιτικής μηχανικής της τότε εποχής.
Το ξαναζωντάνεμα της Δημοτικής Αγοράς αποτελεί πλέον επιτακτική ανάγκη για να σωθεί η πρωτοποριακή αρχιτεκτονική, αλλά κυρίως για να τονισθεί το ενδιαφέρον των Αθηενιτών για την προστασία και τη διατήρηση της πλούσιας ιστορίας της Αθηένου.
Το έργο της ανάπλασης της Δημοτικής Αγοράς και της Διαμόρφωσης του Περιβάλλοντα χώρου, αλλά και της ανάπτυξης της πλατείας της Εκκλησίας του Αγίου Φωκά, είχε εγκριθεί ως πολεοδομικό έργο με συνολικό προϋπολογισμό €2.400.000 + Φ.Π.Α.
Η διαδικασία προώθησης κατασκευής του έργου είχε αναληφθεί από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως με χρηματοδότηση 80% του συνολικού κόστους να καλύπτεται από κρατικές πιστώσεις.
Η συνεισφορά του Δήμου Αθηένου, 20% επί του συνολικού κόστους θα καλυπτόταν από διαθέσιμες πιστώσεις από ενοποιημένο δάνειο που είχε συνάψει ο Δήμος Αθηένου με κυβερνητική εγγύηση.
Η Δημοτική Αγορά θα μετατραπεί σε Πολυλειτουργικό Πολιτιστικό κέντρο.
Η δυτική πλευρά προγραμματίζεται να στεγάσει τα τμήματα του Δημοτικού Πολιτιστικού Ομίλου και να εξυπηρετεί τις ανάγκες όλων (τμήμα χορωδίας, χορευτικό τμήμα και θεατρικό τμήμα).
Προνοείται η κατασκευή γραφείου για συναντήσεις της επιτροπής του Δημοτικού Πολιτιστικού Ομίλου, σκηνή για πρόβες, καθιστικούς χώρους κ.α.
Η ανατολική πλευρά αναμένεται να φιλοξενήσει τη Δημοτική Βιβλιοθήκη, με εκσυγχρονισμένες εγκαταστάσεις και εξοπλισμό.
Επίσης, θα υπάρχει ενιαίος χώρος για τις ανάγκες εστιάσεως παιδιών.
Το έργο εντάχθηκε στον Προϋπολογισμό Αναπτύξεως ως Πολεοδομικό Έργο και ζητήθηκαν δύο φορές προσφορές, χωρίς να καταστεί δυνατή η κατακύρωση προσφοροδότη.
Με ενέργειες του Δήμου έχει εγκριθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και το έργο τοποθετήθηκε στις εξαγγελίες του (Εξάντας) και αναμένεται σύντομα η υλοποίησή του, με κατακύρωση της προσφοράς από τον Δήμο Αθηένου. 80% του συνολικού κόστους θα καλυφθεί από κρατικές πιστώσεις, ενώ η συνεισφορά του Δήμου Αθηένου, 20% επί του συνολικού κόστους, θα καλυφθεί από δάνειο με χαμηλό επιτόκιο που συνομολόγησε η Κυβέρνηση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Παράλληλα, με αίτημα του Δήμου προς τον Υπουργό Εσωτερικών, δόθηκαν οδηγίες και παράλληλα με την αποκατάσταση της Δημοτικής Αγοράς θα προωθηθεί και η δεύτερη φάση του έργου, της Διαμόρφωσης του Περιβάλλοντα χώρου, αλλά και της ανάπτυξης της πλατείας της Εκκλησίας του Αγίου Φωκά. Στόχος είναι όπως τα δύο έργα ολοκληρωθούν μαζί.
Βιομηχανική Ζώνη
Κατασκευή Βασικού Οδικού Δικτύου
Σύμφωνα με το Τοπικό Σχέδιο Αθηένου, προνοείται η δημιουργία Βιομηχανικής Ζώνης στην περιοχή της Τούμπας, δίπλα από το κύριο οδικό δίκτυο Αθηένου – Αβδελλερό – Λάρνακας.
Λόγω του ότι η υφιστάμενη Βιομηχανική Περιοχή βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη, το έργο αυτό προωθήθηκε.
Το έργο της κατασκευής του κύριου οδικού δικτύου με βάση την ισχύουσα κρατική πολιτική για ανάπτυξη Βιομηχανικών Ζωνών, χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.
Συγκεκριμένα, αρμοδιότητα για την κατασκευή του οδικού δικτύου έχει η Τοπική Αρχή, η οποία ετοίμασε κατασκευαστικά σχέδια και προϋπολογισμό δαπάνης και υπόβαλε αίτημα στο Υπουργείο για κάλυψη της δαπάνης που αφορά την κατασκευή του βασικού οδικού δικτύου.
Το Υπουργείο προέβη σε απαλλοτρίωση της επηρεαζόμενης ιδιωτικής γης για την κατασκευή του κύριου οδικού δικτύου της Ζώνης.
Το έργο αφορά τη Βιομηχανική Ζώνη στην Αθηένου, μήκους 2χλμ περίπου κύριο οδικό δίκτυο και μήκους 0,70χλμ περίπου δευτερεύον οδικό δίκτυο.
Ο Δήμος Αθηένου προκήρυξε διαγωνισμό και προχώρησε η ετοιμασία των κατασκευαστικών σχεδίων από ιδιώτη μελετητή.
Το κόστος ετοιμασίας της μελέτης καλύφθηκε εξ ολοκλήρου από το Δήμο Αθηένου.
Ο Δήμος Αθηένου διεκδίκησε από το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας, και Τουρισμού προώθηση κατασκευής του έργου, κάτι που με έγκριση του Προέδρου της Δημοκρατίας έγινε κατορθωτό..
Το Μάρτη του 2017 ολοκληρώθηκε η κατασκευή των χωματουργικών εργασιών του οδικού δικτύου μέχρι το υποθεμέλιο, το συντονισμό και την επίβλεψη των οποίων ανέλαβε το Τμήμα Δημοσίων Έργων.
Μετά από ενέργειες του Δήμου προώθησε ο ίδιος ο Δήμος την υδροδότηση της περιοχής. Στη συνέχεια, με πιστώσεις που παρεχώρησε το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, προώθησε την κατασκευή κρασπέδων – ρείθρων – χωμάτινων πεζοδρομίων στο κύριο οδικό δίκτυο με το συνεργείο του και με δημόσιες προσφορές. Ακολούθως, και αφού εγκρίθηκαν οι απαραίτητες πιστώσεις από το Υπουργείο, ο Δήμος προώθησε με προσφορές την ολοκλήρωση ασφαλτόστρωσης του κύριου οδικού δικτύου.
Έτσι υπάρχουν πλέον όλες οι προοπτικές για ανάπτυξη της Περιοχής, κάτι που έχει ήδη αρχίσει.
Κεντρική Πλατεία Εκκλησιών
Ο χώρος ανάπλασης της Κεντρικής Πλατείας Εκκλησιών βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού, όπου είναι και οι δύο εκκλησίες της Παναγίας, οι οποίες χρονολογούνται από τις αρχές του 18ου αιώνα η παλαιότερη και αρχές της δεκαετίας του 1940 η νεότερη.
Ο χώρος επίσης αποτελεί σημαντικό κόμβο του οδικού δικτύου του οικισμού, όπου καταλήγουν όλες οι βασικές του αρτηρίες.
Βασική επιδίωξη του Δήμου Αθηένου και της Εκκλησιαστικής Επιτροπής Αθηένου είναι όπως η Κεντρική Πλατεία Εκκλησιών αποτελέσει σημείο αναφοράς και πόλο έλξης τόσο για τους δημότες όσο και για τους επισκέπτες.
Βασικοί στόχοι του έργου είναι:
- Η διατήρηση και αναβάθμιση του ρόλου της Πλατείας Εκκλησιών ως χώρου συνάντησης για κοινωνικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες.
- Η οργανική σύνδεση της Πλατείας Εκκλησιών με τις άλλες πλατείες του οικισμού, της Πλατείας Συνεργατισμού και του Καλλινίκειου Δημοτικού Μεγάρου και τις εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Φωκά.
- Η αναβάθμιση του ρόλου της Πλατείας Εκκλησιών ως σημαντικού σημείου διέλευσης πεζών και οχημάτων μέσα στον Δήμο, αλλά και ύπαρξης χώρων συνάθροισης του κοινού.
- Η ανάδειξη και προβολή των εκκλησιών ως μνημείων και ως χώρων λατρείας.
- Η διατήρηση και προβολή της αξιόλογης παραδοσιακής φυσιογνωμίας και της εντελώς ιδιαίτερης ταυτότητας της Αθηένου, που πηγάζουν από το ιστορικό παρελθόν της ως το δυναμικότερο αγροτικό οικισμό της Μεσαορίας.
- Η υλοποίηση του Πολεοδομικού Έργου για την Ανάπλαση της Κεντρικής Πλατείας Εκκλησιών Αθηένου, Φάση Α’, η οποία περιλαμβάνει τους περιμετρικούς δρόμους γύρω από τις εκκλησίες της Παναγίας της Χρυσελεούσης, την αυλή της εκκλησίας και χώρους στάθμευσης, καθώς και παρόδιους δρόμους κοντά στην πλατεία.
Ο χώρος της Πλατείας των Εκκλησιών και η ευρύτερη περιοχή της Αθηένου παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον, με τη χρονολογική ποικιλία των διαφόρων κατασκευών και χώρων. Νεότερες αρχιτεκτονικές προτάσεις όπως η αγορά του Νεοπτόλεμου Μιχαηλίδη, το Κωνσταντίνειο Δημοτικό Πάρκο, η Πλατεία Συνεργατισμού και το Καλλινίκειο Δημοτικό Μέγαρο Αθηένου, σηματοδοτούν μια εξέλιξη στο αρχιτεκτονικό τοπίο της Αθηένου.
Η υλοποίηση του έργου αυτού κρίνεται επιβεβλημένη, έχει καθυστερήσει πολύ και αναμένεται να δώσει νέα όψη τόσο στην περιοχή του πυρήνα του οικισμού όπου βρίσκεται, όσο και στην ευρύτερη περιοχή.
Με ενέργειες του Δήμου εγκρίθηκε η υλοποίηση του έργου, αφού πρώτα ετοιμάζονταν και εγκρίνονταν τα απαραίτητα κατασκευαστικά σχέδια. Μετά από δημόσιο διαγωνισμό η ετοιμασία των σχεδίων ανατέθηκε στο γραφείο «Γιώργος Καράς και Συνεργάτες».
Τα προκαταρκτικά σχέδια της Κεντρικής Πλατείας και παρόδιων δρόμων ολοκληρώθηκαν και αυτά παρουσιάσθηκαν από τους μελετητές στα οργανωμένα σύνολα, στον τεχνικό κόσμο και στο ενδιαφερόμενο κοινό της Αθηένου, παρουσία εκπροσώπων του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, για ενημέρωση, απόψεις και εισηγήσεις, στις 30 Οκτωβρίου 2020. Μετά την υλοποίηση εισηγήσεων που έγιναν στους μελετητές, τα σχέδια εγκρίθηκαν από το Δημοτικό Συμβούλιο και στάλθηκαν σε άλλα Τμήματα και Υπηρεσίες για απόψεις, ώστε η μελέτη να καταστεί ώριμη για προκήρυξη του Διαγωνισμού για την εκτέλεση του έργου.
Πρόκειται για Πολεοδομικό Έργο, στο οποίο ο Δήμος συνεισφέρει 20% τόσο στο στάδιο της μελέτης, όσο και στο στάδιο της κατασκευής.
Το έργο περιλαμβάνεται στα έργα που πρότεινε το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για υλοποίηση και ο Πρόεδρος το ενέκρινε για κατασκευή. Έτσι μετά την έγκριση της μελέτης σχεδιασμού, τέλος του 2021 αναμένεται να προωθηθεί η προκήρυξη προσφορών για κατασκευή του έργου.
Διατηρητέες Οικοδομές
ΑΝΑΒΙΩΣΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
Στο παραδοσιακό κέντρο και πυρήνα της Αθηένου διατηρούνται αυθεντικά τα χαρακτηριστικά της μεσαορίτικης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.
Η πολιτική διατήρησης και αναβίωσης στο παραδοσιακό κέντρο αλλά και ευρύτερα στη δημοτική περιοχή είναι και ήταν βασική επιδίωξη του Δήμου Αθηένου παρόλες τις επεμβάσεις, τις νεότερες προσθήκες και τη φθορά που φέρει το πέρασμα του χρόνου.
Ένας μεγάλος αριθμός οικοδομών χαρακτηρίζονται από αρχιτεκτονική, πολεοδομική, ιστορική και κοινωνική αξία, οι οποίες και αναβαθμίζονται σταδιακά μέσα από μια ολοκληρωμένη και συντονισμένη προσπάθεια διατήρησης και ορθής αρχιτεκτονικής ένταξης των νεώτερων κτισμάτων.
Ο Δήμος Αθηένου με βασική επιδίωξη να εφαρμόσει πολιτική διατήρησης και αναβίωσης του παραδοσιακού κέντρου αλλά και της ευρύτερης περιοχής, κατά την περίοδο 2001 – 2010 προχώρησε σε αγορά αξιόλογων και σοβαρής Αρχιτεκτονικής αξίας, αλλά και σημαντικής ιστορικής αναφοράς κτισμάτων, με σκοπό τη μετατροπή τους σε διατηρητέα αναδεικνύοντας την παραδοσιακή τοπική αρχιτεκτονική κληρονομιά και πολιτισμό.